Προνοσοκομειακή Αντιμετώπισή Αναφυλακτικής Αντίδρασης

Αλλεργικό Σοκ

Η αναφυλαξία αποτελεί σοβαρή αλλεργική αντίδραση του οργανισμού που μπορεί να συμβεί εντός λίγων λεπτών μετά την επαφή με την αλλεργιογόνο ουσία και ενδέχεται, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, αποβεί θανατηφόρος.

Κατά τη διάρκεια της αναφυλακτικής αντίδρασης, οι αεραγωγοί υφίστανται οίδημα και παρεμποδίζεται η αναπνοή. Οι ξηροί καρποί, άλλες τροφές και τσιμπήματα εντόμων είναι τα πιο κοινά αλλεργιογόνα που μπορεί να προκαλέσουν αναφυλαξία.

• Κάποια άτομα που είναι αλλεργικά σε συγκεκριμένα φάρμακα, όπως η πενικιλίνη, μπορεί να έχουν επίσης σοβαρή αντίδραση.
•  Ήπια προσβολή μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως : Ανησυχία, κόπωση, αγωνία, διάχυτος γενικευμένος κνησμός, κνησμός/νύξεις στη στοματική κοιλότητα, αρχόμενη κνίδωση, αγγειοοίδημα (μεταξύ άλλων με ήπιο οίδημα των χειλιών), ήπιο γαστρικό άλγος, ήπια βρογχική απόφραξη, ταχυκαρδία, ναυτία.
• Μέτρια βαριά προσβολή: Όπως παραπάνω, αλλά επιπλέον βράγχος φωνής, υλακώδης βήχας, δυσκαταποσία, μέτρια σοβαρή απόφραξη των βρόγχων, λαρυγγικός συριγμός, δύσπνοια, επιδεινούμενη γαστραλγία, μυϊκές κράμπες, επιδεινούμενη διάρροια, αίσθημα λιποθυμίας, γενικευμένη κνίδωση, αγγειονευρωτικό οίδημα (πρόσωπο, τράχηλος), αυξημένη ανησυχία.
• Καταπληξία/ βαριά προσβολή: Μπορεί να προκαλέσει όλα τα παραπάνω και επιπλέον ακράτεια ούρων/κοπράνων, κυάνωση με pO2 < 92%, σύγχυση, απώλεια συνείδησης, κυκλοφορική ανεπάρκεια (υπόταση, αρρυθμία, μη-ψηλαφητό σφυγμό, ίσως καρδιακή παύση), ενώ είναι πιθανή και η αιμορραγία εσωτερικών οργάνων.

Αντιμετώπιση Αναφυλακτικής Αντίδρασης

• • Απομάκρυνση του πιθανού αιτίου (π.χ. κεντρί μέλισσας, διακοπή έγχυσης φαρμάκου).
  • Άμεση χορήγηση αδρεναλίνης ενδομυϊκά 0.3-0.5 mg για ενήλικες (για παιδιά με σωματικό βάρος 20-30 kg 0.15) κατά προτίμηση στο πρόσθιο-έξω πλάγιο του μηρού. Πιθανά να χρειαστεί επανάληψη μετά 5-15 λεπτά.
  • Ελέγχουμε και υποστηρίζουμε αν χρειάζεται τα Α (αεραγωγός), Β (αναπνοή) και C (κυκλοφορία). Εξασφαλίζουμε αεραγωγό. Χορηγούμε Ο2. Εξασφαλίζουμε i.v. γραμμή
  • Χορηγούμε υγρά (NaCl 0.9%). Όταν υπάρχει υπόταση η ενυδάτωση είναι επιθετική (περίπου 2000cc την πρώτη ώρα). Όταν υπάρχει βρογχόσπασμος χορηγούμε εισπνεόμενη σαλβουταμόλη (Aerolin).
  • Χορηγούμε αντιισταμινικά (π.χ. Fenistil)
  • Χορηγούμε κορτικοειδή (μεθυλπρεδνιζολόνη (Solumedrol) 125mg i.v.). Όταν δεν έχουμε βελτίωση ή υπάρχει επιδείνωση χορηγούμε αδρεναλίνη ενδοφλέβια (εξαρχής όταν υπάρχει shock).
  • Σε ανθεκτικές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί στάγδην έγχυση ντοπαμίνης για την πρόκληση της αύξησης του όγκου του παλμού και της καρδιακής παροχής λόγω αύξησης της συσταλτικότητας του μυοκαρδίου.
  • Η έγκαιρη χορήγηση της αδρεναλίνης είναι καθοριστική για το αποτέλεσμα.
  • Ο μέσος χρόνος από την έναρξη των συμπτωμάτων μέχρι την ανακοπή σε μια μελέτη σε ασθενείς που πέθαναν ήταν λιγότερο από 30 λεπτά.
  • Οι ασθενείς που έχουν ιστορικό αναφυλαξίας πρέπει να φέρουν αυτόματη ένεση αδρεναλίνης που κάνουν οι ίδιοι σε περίπτωση νέου επεισοδίου.

Σόφης ΓεώργιοςHellas EMTky
Διασώστης – Πλήρωμα Ασθενοφόρου

Πηγές:

1. eaaci.org
2. venizeleio.gr
3. iatriko.gr
4. Μιχάλης Π. Μακρής